Aanleiding
Culturele participatie is nog steeds voor grote groepen niet vanzelfsprekend. Uit vakliteratuur blijkt dat één van de grootste zorgpunten in het Nederlandse onderwijs, de slechte taalvaardigheden van leerlingen is; een groeiend aantal van hen haalt het streefniveau niet en met name kinderen in achterstandswijken die thuis geen Nederlands spreken beheersen de taal steeds slechter. Er ontstaat daardoor een groeiende groep jongeren die steeds minder goed de taal beheerst.
Met de samenwerkende partijen is het plan gevat om iets creatiefs met de Nederlandse taal te gaan doen samen met het geven van zanglessen omdat we door jarenlange ervaring merken dat een ontwikkeling in creatieve vaardigheden verbindt en trots maakt. Onderzoek wijst uit dat een pedagogisch perspectief bieden belangrijk is om leerlingen te motiveren zich op een creatief culturele manier te ontwikkelen.
Wat was het?
Dichten en zingen van 7 oktober 2024 t/m 31 december 2024 in een serie van wekelijkse zangworkshops en een schrijfcyclus voor gedichten op diverse locaties in Rotterdam en Vlaardingen voor 100 jongeren (6-21 jaar) die vier optredens verzorgen voor hun omgeving. De bedoeling was het gebruik van de Nederlandse taal te verbreden door gedichten te lezen en zelf te maken en competenties te ontwikkelen op het gebied van presentatietechnieken en verantwoord stemgebruik. De beoogde sfeer sluit aan bij de beleving die men voelt bij “de tijd rondom de kerstperiode”.
Er is gekozen om te werken met meerdere lesmomenten per week zodat er meer persoonlijke aandacht is om mee te bewegen in de beschikbare tijd- en persoonlijke wensen van de jongeren.
Werving geschiedde door klassendocenten, de huiswerkbegeleiding, buitenschoolse activiteitenbegeleiding, wijkwerkers van WMO Radar, medewerkers van de Pupillen en de vrijwilligers van stichting Cultuur is voor Iedereen!
De jongeren kregen zangtechnieken aangeleerd door middel van de Universal Voice- en Complete Vocal Technique methode door een gekwalificeerde docent . Beginners kregen de basisprincipes van zang onderwezen en bij de gevorderden werd de focus gelegd op podiumpresentatie en verdieping van zang met de daarbij bijbehorende technieken.
De gedichten die de leerlingen schreven werden begeleid door de docenten huiswerkbegeleiding in het Leespaleis en door de klassendocenten en docenten buitenschoolse opvang op school waarbij de leerlingen leerden een gedicht op te bouwen en er gelet werd op de opbouw van zinnen en het juiste gebruik van vocabulaire.
Beleving, sfeer, muziek en taal stonden centraal tijdens de bijeenkomsten.
Doelstelling gehaald
De competenties die zijn ontwikkeld (met betrekking tot zang en het stimuleren en verrijken van de Nederlandse taal d.m.v. het lezen en zelf maken van gedichten waardoor er zang–en taalvaardigheidskwaliteit aangebracht werd bij jongeren) waren niet altijd gemakkelijk naar boven te halen. Met name een positieve instelling voor de vorming van een homogeen groepsgedrag is belangrijk voor de docent om goed les te kunnen geven en alles eruit te halen wat er in zat. Qua zang merkten ze dat leerlingen vaak te snel resultaten wilden zonder zich in te zetten de technische vaardigheden onder de knie te krijgen.
Door dit reeds bekende verschijnsel hebben de docent en leerlingen met elkaar afgesproken dat iedereen die op een bepaald niveau zijn/haar technieken beheerste kon optreden om de omgeving te kunnen laten zien dat men werkelijk vooruitgegaan was. Iedereen was het daar gelukkig mee eens mede doordat de leerlingen die dit zelf ook vonden de anderen hiervan overtuigden. Pedagogisch gezien is het belangrijk met elkaar een verantwoording te nemen voor het groepsgedrag.
De leerlingen volgden op de verschillende beschikbare locaties de instructies om het dichten te leren ontdekken en ook zelf gedichten te maken en hebben volgens hun begeleiders veel plezier gehad in het schrijven. De instructie, begeleidings- en uitwerkingsvellen werden na de nodige praktische tips uitgedeeld aan de begeleiders/docenten van de leerlingen. De docent begeleidde dat en er was regelmatig extra tijd om te kijken naar de structuur en gebruik van de juiste vocabulaire. De leerlingen die zich met dichten bezighielden kregen een boekje met tips en instructies waarmee men ook thuis verder kon Onder begeleiding werd er geluisterd, nagekeken op gebied van zinsopbouw/grammatica en waar nodig gecorrigeerd. Insteek was echter wel om alles naar de wens van de leerling te krijgen.
De eindevaluatie januari: De zangers en zangeressen hebben het goed gedaan volgens de professionals waaronder de docenten. Er is gedifferentieerd op niveau en leeftijd lesgegeven in samenspraak met de deelnemers, zodat er het maximale uit de leerlingen gehaald kon worden en zij het meest tot hun recht zouden konden komen door bijvoorbeeld op de meest effectieve manier de zangtechnieken aan te leren.
De leerling zocht samen met de docent een lied uit waarmee men aan de gang ging. De instructies werden tijdens de met elkaar afgesproken tijdstippen op de leslocaties gegeven. Thuis ging men aan de gang met oefenen en leren van verschillende zangtechnieken en de tekst.
Er werd toegewerkt naar de optredens in december op de oefenlocaties en het World Music and Dance Centre bij Grounds waar veel publiek uit de omgeving van de leerlingen op af kwam.

Er zijn 53 leerlingen die aangegeven hebben verder te gaan en zich inschrijven voor vervolgprojecten en/of cursussen die financieel ondersteund kunnen worden door de aanvraag bij de diverse fondsen (projecten) , het Jeugdfonds Sport en Cultuur en het Nationaal Fonds Kinderhulp ( voor reguliere lessen).
Stichting Cultuur is voor Iedereen! Eendrachtstraat 22 3134 GL Vlaardingen 06-41 39 14 29 ● ddebaan@tiscali.nl Kvk: 58407073 ● IBAN NL74 TRIO 0197 7348 55 De stichting heeft een culturele ANBI status |